Dezenfektan, virüs ve bakteri gibi mikroplardan korunmak için kullanılan etkili hijyen sağlayıcı temizlik malzemesidir. Koronavirüs salgınıyla birlikte önemi ve kullanımı artmıştır. Ancak dezenfektanlar, tüm canlılar için toksik ve zararlıdır. Doğru kullanılmadığında insan sağlığına ciddi zararlar verebilirler. Pek çok türü bulunan dezenfektanlar, kullanılacakları yerlere göre formüle edilip üretilirler. Bazıları hastanelere özel üretilirken, diğerleri basit ev temizliğine uygun hazırlanır. Bu nedenle hastanelerde başka, evlerde başka tür dezenfektanlar kullanımalıdır. Örneğin evde kullanılan çamaşır suyu koronavirüslere karşı çok etkilidir. Bu yazıda dezenfektan kullanımı ve evde yapımı ile ilgili pek çok bilgi bulabilirsiniz.

Dezenfektanlar, yüzeylerdeki virüs ve mikropları temizlemek ve etkisiz hale getirmek için üretilen antimikrobiyal kimyasal ürünlerdir. Dezenfeksiyon, sterilizasyon gibi tüm mikroorganizmaları yok etmez. Dirençli bakterilere karşı pek etkili değildir. İyi bir dezenfektan, insanlara zarar vermemeli, tam hijyen sağlamalı, ucuz olmalı ve dezenfekte ettiği yüzeyi aşındırmamalıdır. Ancak dezenfektanlar canlılar için zararlı, hatta zehirlidir.

Dezenfektanlar hem yüzeyi temizlemeye hem de yüzeydeki bulaşıcı mikroorganizmaları (bakteri, virüs, mantar, küf veya pas) yok etmeye yarar. Formülünde bulunan “aktif bileşen” ve amaca göre eklenen diğer bileşenler mikropların hücre duvarını tahrip ederler veya metabolizmalarını etkilerler.

Dezenfektan hangi durumlarda kullanılır?

Çevremiz çeşitli bakteri ve mikroorganizmayla sarılıdır ve bunların çoğu insanlara zararsızdır. Ancak patojen adı verilen ve hastalığa neden olan organizmalar tehlikeli, hatta bazen ölümcül olabilir. Bu nedenle dezenfektanlar hastanelerde, diş kliniklerinde, mutfaklarda ve banyolarda sıklıkla kullanılır. Uygun ürünler soğuk algınlığı, grip ve diğer hastalıkların yayılmasını önlemede çok önemlidir.

Örneğin hastanelerde kullanılan dezenfektanlar yüzeylerin ve tıbbi cihazların hijyenini sağlamak için düzenli olarak kullanılmalıdır. Özellikle insanların sık dokunduğu yüzeyler (ışık anahtarları, telefon, TV uzaktan kumandası, yatak kenarları, komodin, vb.) için gereklidir.

Dezenfektanlar ayrıca ev temizliğinde de yaygın olarak kullanılır. Ev yüzeylerinde çok gerekli olmasa da mutfak tezgahı, lavabo, küvet ve et kesilen tahtaların bazen dezenfektan ile temizlenmesi gerekebilir.

• Çok sık dezenfektan kullanmayın. Fazla kullanım maruz kalmanız gereken iyi bakterileri öldürebilir ve bu da bazı komplikasyonlara neden olabilir.
• Cilde uygulamayın. Dezenfektanlar sadece cansız nesnelere uygulanabilirler. Cilde ve diğer dokulara zarar verebilirler.
• İç mekanlarda kullanılan dezenfektanlar başka temizlik ürünleriyle karıştırılırsa kimyasal reaksiyon meydana gelebilir.
• Kalitesinden emin olduğunuz ürünleri kullanın.
• Herhangi bir dezenfektan kullanırken mutlaka eldiven giyin.
• Kullandığınız ortamı mutlaka havalandırın. Pencere ve kapıları açın.
• Gözünüze kaçmasını engellemek için normal ya da koruyucu gözlük kullanın.
• İşiniz bittikten sonra ellerinizi, cildinizin açıkta kalan kısmını iyice yıkayın, kimyasala maruz kalan tüm aletleri de temizleyin.